Disclaimer: deze foto dient puur ter illustratie van ‘voorwerp uit de voorstelling’. Het hieronder beschreven publiek is niet te zien op deze foto. Foto door Bas Czerwinski

Recensie van het publiek bij Parsifal – The Grand Opera door Arlon Luijten – gezien op 21 mei 2016 – Rotterdam

Ik loop De Trap af, met uitzicht op de lange rij wachtenden die van het Groothandelsgebouw tot aan de tramhaltes bij Rotterdam Centraal staat opgesteld. Achter me hoor ik een man een boze monoloog afsteken. ‘Ze zeiden dat ze zouden regelen dat we allemaal een gratis drankje zouden krijgen, maar er was één of ander operading in het restaurant, dus dat kon niet doorgaan.’

Ik ben de afgelopen drieënhalf uur met het publiek van Parsifal – The Grand Opera meegelopen van het Oude Luxor via het Hofplein over het Weena naar De Trap. Een interessante groep, die door het gebrek aan samenspel grote thema’s aansnijdt zoals generatiestrijd en het belang van samenwerking.

De Trap, die in 2016 leidde naar het dak van het Groothandelsgebouw in Rotterdam

Na een niet heel opvallende eerste akte waarin het vooral draait om ‘Opera kijken’, vertrekt het publiek de straat op. Pas bij het naar buiten lopen valt me op hoe groot het aandeel kinderen in het ensemble is. Een aantal publieksleden draagt een voorwerp uit de voorstelling, en loopt begeleid door muzikanten voor de groep uit. Er voegen zich op straat meer mensen bij het publiek. Ze blijven staan, wijzen en maken foto’s.

Nadat we het Hofplein zijn overgestoken, wordt het publiek opgevangen door 8 gamecoaches en opgedeeld in teams. Voordat we het leegstaande kantoorpand waar de tweede akte plaatsvindt in mogen, geeft mijn team al een voorbode van wat er binnen te wachten staat. Onze gamecoach probeert van alles uit ons groepje te krijgen, maar krijgt weinig reactie terug. Het lukt ons niet om samen een yell uit te voeren en er zijn te weinig leden die de trap willen nemen in plaats van de lift, waardoor we volgens de zojuist uitgelegde spelregels geen voorsprong verdienen.

Binnen gaat het publiek in teams de strijd aan. Ze moeten blokken van elkaar veroveren om een toren te bouwen en een speer te winnen. Ik speel het spel samen met een jongen van een jaar of veertien en zijn vader. Later voegt een vrouw die eerst niet meedeed zich erbij en eist dat alles opnieuw aan haar uitgelegd wordt, waardoor we onderhandelingstijd verliezen. De rest van het team, overwegend van een oudere generatie operapubliek, staat met de armen over elkaar naar ons te kijken.

Aan het eind van de tweede akte wordt het publiek voor het Prisoner’s Dilemma gesteld, waarbij uiteindelijk twee teams kiezen om niet samen te werken met de andere teams. Vervolgens hoort het publiek een toespraak aan over compassie, hebzucht en flatgebouwen, en applaudisseert opnieuw.

Daarna vertrekt het als onschendbare massa dan eindelijk naar De Trap, waarbij de jongste publieksleden opnieuw voorop lopen en een voorwerp uit de voorstelling dragen. Nu neemt ineens wel de meerderheid liever de trap dan de lift. Bovenop het Groothandelsgebouw sluit het publiek gezamenlijk af, applaudisseert, en bewondert nog even het uitzicht over de stad.

Eindoordeel

Een episch opgezette sage waarin de strijd wordt getoond tussen traditioneel operapubliek en nieuwe vormen van muziektheater. Voornamelijk in de tweede akte en in de processie van locatie naar locatie wordt dit interessant uitgewerkt. Maak het zelf mee, en onthoud: hoe meer mensen meedoen aan het spel, hoe leuker het voor iedereen wordt.